Zabłotczyzna

Jak przekazała mi Pani - mieszkanka Zabłotczyzny i zarazem jej Sołtys oraz właścicielka agrokwatery Na Skraju Puszczy - Zabłotczyzna powstała za czasów króla Stanisława Augusta w 1777, jako folwark Narewka nadany kościołowi katolickiemu. Zarządcami jego byli kolejno Węgierscy, Benkinowie i Karczewscy. W roku 1844 wieś przeszła na skarb państwa rosyjskiego. Dalsze jej dzieje wiążą się z polityką zaboru rosyjskiego, m.in. zniesienie pańszczyzny w 1861 roku i oddawanie dziesięcin gminie Masiewo - szt. 175. W końcu XIX wieku car nadał tzw. "uczastki" oraz "ogrody sołdackie" powracającym po długiej służbie żołnierzom. Były w tym czasie 3 ogrody i 7 gospodarzy. W roku 1914 niektórzy mieszkańcy zostali wywiezieni w głąb Rosji ramach akcji "biezeństwa". Powrócili przed 1920 rokiem zdziesiątkowani w wyniku chorób i epidemii. Okres międzywojenny charakteryzował się stabilizacją gospodarstw. W okresie Nowej Polski, w Zabłotczyźnie było 40 gospodarzy i około 200 mieszkańców. 31 lipca 1941 roku Niemcy dokonali pacyfikacji, ludność wywieziono do Koźlik koło Białegostoku, a wieś - podobnie jak pozostałe okoliczne wsie - została spalona. Powrót ocalałych po wojnie mieszkańców nastąpił w 1944 roku. Na zgliszczach powstała nowa wieś.

Rozwój wsi dokonywał się wraz z przemianami społeczno-gospopdarczymi kraju, m.in.:

• elektryfikacja wsi w 1962 r.,
• komasacja gruntów w 1971 r.,
• wybudowanie świetlicy w 1988 r.,
• założenie wodociągu w 1989 r.,
• telefonizacja wsi w 1993 r.,
• doprowadzenie kanalizacji w 2004 r.,
• ułożenie asfaltowej drogi w 2005 r.

Obecnie Zabłotczyzna liczy 24 gospodarzy.

W 2012 roku wieś Zabłotczyzna zdobyła dyplom w konkursie "Piekna i estetyczna podlaska Wieś". Organizatorem konkursu był Urząd  Marszałkowski Województwa Podlaskiego i wzięło w nim udział 14 wsi, a Zabłotczyzna była jedynym reprezentantem powiatu hajnowskiego.

Legenda, którą także usłyszałem od Pani Haliny Wierzchowskiej, głosi, iż nazwa Zabłotczyzna pochodzi od XVIII-wiecznego przemysłowca o nazwisku Zabłocki, który posiadał tu fabrykę mydła. W wyniku przeładowania towaru, który przewożony był tratwą, mydło utonęło w rzece Narewka i oczywiście rozpuściło się w wodzie, a Zabłocki zbankrutował. Stad najprawdopodobniej pochodzą powiedzenia: "Zarobił jak Zabłocki na mydle" oraz "Wyszedł jak Zabłocki na mydle". Na dowod istnienia tej fabryki, świadcz fakt, że po wojnie wyorywano cegły na tzw. "Peczysku". Cegły te były pozostałościami fabryki.

Według moich ustaleń, nazwa może także pochodzić od określenia jej położenia - "za błotem". Tereny podmokłe, błotniste rozciągały się na zachód od miejscowości, w dolinach rzek Okulinka i Jabłonówka, a także bezpośrednio przyległe północne tereny rzeki Narewka, gdzie po drugiej stronie leżał dawny dwór Narewka (obecnie Grodzisk).